نحوه ی تشخیص کسره ربط

نحوه ی تشخیص (ِ  ربط) یا (     ~   ه، اِ  آخر چسبان و اِ  آخر تنها در پایان کلمات)

کدام (اِ) در پایان کلمات به کار می رود؟ «ِ ربط» یا   «         ه»

ِ ربط یا مالکیت (ِ منتظر) مانند: دست ِ............، دندانِ........... است که در هر صورت منتظر کلمه ی بعدی هستیم.

بسیاری از دانش آموزان در نوشتن صدای «اِ» در انتهای کلمه دچار مشکل می شوند یعنی واژه های (اصحابِ، دیدن ِ، دوست ِ، برای ِ، کیفِ و....) را اشتباهاً به صورت (اصحابه، دیدنه، دوسته، برایه، کیفه، و....)            می نویسند و برعکس واژه های (بنده، خسته، آماده، رفته،دانه و...) را به صورت (بندِ، خستِ، رفتِ، دانِ و...) می نویسند.

اخطار:

بسیاری از آموزگاران  سعی می کنند با بیان و شرح وتوصیف «اِ» مالکیت، مضاعف  مضاف الیه، نسبت، صفت و موصوف وامثال آن به دانش آموزان، نوشتن  آن را آموزش دهند. این روشها، دانش آموزان را به ویژه  در سال های اول ودوم  دبستان بیشتر سر در گم می کند. زیرا رشد ذهنی آنان هنوز  به آن درجه نرسیده  که مفاهیم یاد شده را درک کنند وتفاوت آن اصطلاحات را دریابند و به هنگام نوشتن دیکته سریعاً به کار ببندند

تجربه های زیادی که برای رفع این اشکال صورت گرفته، نشان داده است که روش زیر سریع تر از هر روشی، کودکان را به د رست نویسی سوق می دهد، ابتدا با لحنی خوب وصمیمی از کودکان می خواهیم که به ما گوش کنند، سپس به این طریق عمل می کنیم:

 بچه ها ببینید، من برای شما کلماتی  را نام می برم: بعضی از این کلمه ها طوریست که وقتی من بیان کردم شما منتظر کلمه ی دیگری  نِمی مانید  مثلاً وقتی می گویم (خانه، نامه، شانه، خامه و....) شما متوجه می شوید که اسامی  چیزهایی را گفتم که منتظرِ  کلمه ی بعدی نَخواهید بود.. اما گاهی نیز کلماتی را می گویم که شما منتظر می مانید  که ادامه دهم، زیرا آن کلمه به تنهایی، مقصود مرا نِمی رساند مثلاً (کلاسِ،مدادِ، قندانِ، کفشِ، دانش آموزِ، آموزگارِ، و....) در این گونه کلمات شما منتظرید که من ادامه دهم. مثلاَ بگویم (کلاسِ اول، مدادِ امین، قندان ِسفید، کفشِ قرمز، دانش آموزِ خوب، آموزگارِ مهربان و....)

حالا بیایید یک بازی انجام دهیم:

حالا  این دسته از کلمات را مخلوط به کار می برم، هر وقت بعد از گفتن کلمه ام منتظر کلمه ی دیگری بودید دستهایتان را بالا ببرید  واگر نیازی نبود که منتظر کلمه ی دیگری بمانید دستهایتان پایین باشد.

خوب حالا کلمات را می گویم (کلاس ِ، معلّمِ، مدیرِ، مردِ، ساده، خامه، دانه، کتابِ، رنگِ، چاله و....)

منتظر کلمه ی بعد ی می مانید

منتظر شنیدنِ کلمه ی بعدی نیستید.

 کلاسِ...، مُعلّمِ،...، مردِ

 ساده – خامه – دانه – چاک

کتابِ....، مدیرِ.....، رنگِ

بعد از یکی دو جلسه که این بازی را انجام دادیم به آن ها فقط یک قاعده را آموزش می دهیم. می گوییم هر وقت بعد از تلفظ کلمه شما منتظرِ کلمه ی دیگری بودید با این «ِ» آن را بنویسید واگر منتظرِ کلمه ی دیگری نَبودید با «   ~ ه » آن را بنویسید تا کلمه کامل شود.

 منبع: کتاب درمان اختلالات یادگیری دردرس املاء-دکترمصطفی تبریزی